به گزارش کردپرس، بناهای ارزشمند تاریخی مانند خانه های قدیمی سنندج، کاروانسرا و محوطه های باستانی شهرستان های مریوان، سقز و بانه، سال هاست که بدون مرمت و نگهداری اصولی رها شده اند. فرسایش طبیعی، تخریب ناشی از عوامل انسانی و فقدان برنامه های حفاظتی، چهره بسیاری از این بناها را دگرگون کرده به طوری که برخی از این آثار حتی در آستانه فرو ریختن قرار دارند.

انتقادات به عملکرد اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کردستان سال هاست که در رسانه ها و افکار عمومی مطرح می شود. کارشناسان معتقدند نبود استراتژی مدون، بی توجهی به ظرفیت نیروهای متخصص، ضعف در ارتباط با نهادهای علمی و دانشگاهی، و ناتوانی در جذب بودجه های ملی و بین المللی، مهم ترین دلایل وضع موجود است. علاوه بر این، ساختار اداری غیرمنعطف و تمرکز تصمیم گیری در مرکز، باعث شده اختیارات استان ها محدود بماند و روند رسیدگی به پرونده های مرمتی طولانی و فرسایشی شود.

با روی کار آمدن دولت چهاردهم، امیدواری هایی برای تغییر در مدیریت این حوزه ایجاد شد. در محافل خبری، گزینه های متعددی برای تصدی پست مدیرکلی مطرح شد، اما با گذشت بیش از یک سال، تغییری در رأس این اداره رخ نداده و مدیریت فعلی همچنان بر مسند خود باقی مانده است. این استمرار، به باور منتقدان، نشانه ای از تداوم همان سیاست های گذشته و بی توجهی به هشدارها و گزارش های کارشناسی است.

فراتر از بعد فرهنگی، فرسودگی و نابودی بناهای تاریخی، ضربه ای جدی به ظرفیت گردشگری و اقتصاد محلی وارد می کند. استان کردستان با وجود جاذبه های بی بدیل تاریخی و طبیعی، می توانست به یکی از مقاصد اصلی گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شود، اما بی توجهی به زیرساخت های میراثی، این فرصت را به تهدید بدل کرده است.

بر اساس آمار غیررسمی، تعداد گردشگران خارجی ورودی به استان در سال های اخیر روندی کاهشی داشته و بخش عمده ای از گردشگران داخلی نیز به دلیل فقدان امکانات و خدمات مناسب، استان را به عنوان مقصد اصلی سفر انتخاب نمی کنند.

فعالان فرهنگی و رسانه ای استان بارها خواستار بازنگری جدی در مدیریت میراث فرهنگی کردستان شده اند. آن ها معتقدند که تنها با انتخاب مدیرانی متخصص، دارای تجربه میدانی، بینش توسعه محور و ارتباط مؤثر با بدنه کارشناسی، می توان به نجات این گنجینه های تاریخی امیدوار بود.

این فعالان همچنین پیشنهاد داده اند که طرح های مرمتی با مشارکت جوامع محلی و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و سازمان های مردم نهاد اجرا شود تا هم هزینه ها کاهش یابد و هم حس مالکیت اجتماعی نسبت به میراث تقویت شود.

کردستان امروز بر سر دو راهی قرار دارد؛ یا با ادامه وضعیت فعلی، شاهد فروپاشی تدریجی میراثی خواهد بود که هویت و تاریخ این سرزمین را شکل داده اند، یا با تغییر رویکرد مدیریتی و اتخاذ تصمیمات جسورانه، می تواند این سرمایه های فرهنگی را به موتور محرک توسعه گردشگری و فرهنگی خود تبدیل کند.

انتخاب با متولیان امر است؛ اما زمان، به سرعت علیه این میراث گرانبها پیش می رود و هر روز تأخیر، به معنای از دست رفتن بخشی از حافظه تاریخی این سرزمین است.