به گزارش کردپرس به نقل از نشریه نیوریجن، هزاران نفر از عشایر و دامداران هر ساله در فصل گرما به مناطق مرتفع «باله‌کایتی» و «برادۆست» اقلیم کردستان عراق کوچ می‌کنند. اما امسال، به‌دلیل بارندگی اندک و کاهش منابع آبی، وضعیت مراتع به شدت نامساعد شده و زندگی سنتی عشایر را با چالش‌های جدی مواجه کرده است.

کوه‌های بلند «ساقران» و «پیَرزە»، که همواره مملو از برف بودند، امسال تقریباً بدون پوشش برفی هستند و منابع آب نیز به‌طور چشم‌گیری کاهش یافته‌اند. همین مسئله موجب شده است تا شمار کمتری از عشایر در ییلاق‌های سنتی خود در ارتفاعات حضور داشته باشند و دامداران حاضر نیز با سختی روزگار بگذرانند.

عشایر می‌گویند احتمال کاهش تولید لبنیات تا حدود پنجاه درصد در مقایسه با سال‌های پربارش وجود دارد؛ موضوعی که می‌تواند تبعات اقتصادی گسترده‌ای برای خانوارهای وابسته به دامپروری سنتی داشته باشد.

خاطراتی که تکرار نمی‌شوند

فاطمه حمید، زنی عشایر از منطقه باله‌کایتی، با حسرت از خاطرات خنکای ارتفاعات سخن می‌گوید؛ روزهایی که با استفاده از شیر بز و گوسفند، فرآورده‌های لبنی مختلفی تهیه می‌کرد. اما به‌گفته‌ی او، امسال میزان تولید رضایت‌بخش نیست.

فاطمه به نشریه نیو ریجن می‌گوید: «ما از اوایل تابستان، از حدود خردادماه، به ارتفاعات "وێزە" کوچ می‌کنیم. این کاری‌ست که همیشه انجام داده‌ایم. اما امسال خشکسالی شد، چراگاه نیست و آب خیلی کم است. زندگی برای ما و حیوانات واقعاً سخت شده است.»

کاهش مراتع، تغییر مسیر کوچ

به‌دلیل کمبود منابع آبی و از بین رفتن مراتع، عشایر ناچار شده‌اند از مناطق مرتفع پایین بیایند و به چشمه‌ها و دره‌های پایین‌دست نزدیک شوند.

کیوان لطیف، چوپان جوان می‌گوید: « برخلاف پارسال، امسال مراتع زیادی وجود ندارد. پارسال مراتع خوب بودند. حالا مجبوریم صبح خیلی زود بیدار شویم و دنبال چراگاه بگردیم، اما در دره‌ها نمی‌شود چراگاه خوب پیدا کرد، باید بالاتر رفت.»

محمد حسین، یکی دیگر از دامداران نیز می‌گوید: «بارندگی کم، هم زندگی ما را تحت‌تأثیر قرار داده و هم به مراتع و منابع آبی آسیب زده است. امسال اصلاً مرتعی نیست، پس نباید انتظار محصولات دامی زیادی داشته باشید.»

خطر نابودی دام‌ها

در شرایطی که عشایر طبق سنت هر ساله، در خردادماه به ارتفاعات مهاجرت می‌کنند تا دام‌های خود را در مراتع سرسبز پرورش دهند، امسال نگران‌اند که خشکسالی و گرمای شدید باعث از دست رفتن بخشی از دام‌هایشان شود.

این شرایط آب‌وهوایی سخت، بار دیگر شکنندگی زندگی سنتی عشایری در برابر تغییرات اقلیمی را نمایان کرده است؛ تغییری که نه‌تنها امنیت غذایی مناطق روستایی را تهدید می‌کند، بلکه سبک زندگی و میراث فرهنگی دیرپای این جوامع را نیز در معرض خطر قرار داده است.