به گزارش کردپرس، تصمیم ناگهانی ایالات متحده برای خروج نیروهایش از پایگاه‌های عین‌الاسد و ویکتوریا در عراق و انتقال آن‌ها به اربیل و احتمالاً یک کشور عربی همسایه، نشانه‌ای از تغییر مهم در آرایش نظامی واشنگتن در خاورمیانه است. هرچند در ظاهر به شکل یک «خروج» جلوه می‌کند، اما در واقع این اقدام نوعی بازآرایی حساب‌شده است که هدف آن ایجاد تعادل میان ضرورت‌های امنیتی برای حفظ نفوذ استراتژیک و خطرات ناشی از سیاست داخلی عراق و تنش‌های منطقه‌ای است.
اهداف جابه‌جایی نیروها
هدف اصلی آمریکا، حفظ نفوذ خود در عراق در عین کاهش دادن ریسک‌های امنیتی است. پایگاه‌های عین‌الاسد در استان انبار و ویکتوریا در بغداد بارها هدف حملات موشکی و پهپادی شبه‌نظامیان قرار گرفته‌اند. خروج از این پایگاه‌ها هم جان نیروهای آمریکایی را از حملات نامتقارن مصون‌تر می‌کند و هم هزینه‌های سیاسی ناشی از تلفات احتمالی را کاهش می‌دهد.
همچنین واشنگتن با این اقدام، ابتکار عمل تبلیغاتی و نمادین را می‌گیرد؛ زیرا هر حمله به پایگاه‌های آمریکا در مرکز یا غرب عراق، دستاویزی برای تقویت روایت جریان مخالف با آمریکا بود.
مدیریت فشارهای بغداد و تمرکز بر اربیل
در بغداد، محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق تحت فشار مجلس و جریان‌های سیاسی برای پایان دادن به حضور نظامی خارجی قرار دارد. خروج از پایگاه‌های مرکزی می‌تواند بخشی از این فشار را کاهش دهد، بیآنکه به معنای عقب‌نشینی کامل باشد.
در همین حال، حضور آمریکا در اربیل نه تنها مشکل‌زا نیست بلکه از منظر اقلیم کردستان مشروعیت بالاتری دارد. نیروهای آمریکایی در اقلیم متحدان نزدیک تلقی می‌شوند، نه اشغالگران. این امر به واشنگتن اجازه می‌دهد که در شمال عراق حضوری پایدار و کم‌هزینه‌تر داشته باشد.
از نظر عملیاتی، استقرار در اربیل مزایای گسترده‌ای دارد:
کنترل و نظارت منطقه‌ای: موقعیت اربیل به آمریکا امکان می‌دهد تا فعالیت‌های عراق، سوریه را زیر نظر داشته باشد.
پشتیبانی سیاسی: دولت اقلیم و پیشمرگه‌ها متحدان قابل اعتماد واشنگتن محسوب می‌شوند.
امنیت جغرافیایی: حمله به اهداف آمریکایی در شمال عراق برای شبه‌نظامیان دشوارتر و پرهزینه‌تر است.
بازدارندگی در برابر ترکیه
یک پیامد غیرمستقیم حضور آمریکا در اربیل، بازدارندگی در برابر عملیات ترکیه در شمال عراق است. ارتش ترکیه بارها مواضع پ‌ک‌ک را در اقلیم کردستان هدف قرار داده است. اما حضور نظامی آمریکا محاسبات آنکارا را پیچیده‌تر می‌کند؛ چراکه واشنگتن به‌طور ضمنی پیام می‌دهد که این مناطق بخشی از حوزه امنیتی مورد توجه آن است.
پیامدهای راهبردی برای عراق و منطقه
برای بغداد: این جابه‌جایی به دولت عراق امکان می‌دهد تا در برابر افکار عمومی و مجلس ادعا کند که در جهت کاهش حضور نیروهای خارجی گام برداشته است، بیآنکه آمریکا کاملاً از کشور خارج شود. در نتیجه، همکاری‌های اطلاعاتی، دسترسی به حریم هوایی و حضور محدود مستشاری آمریکا همچنان ادامه خواهد داشت.
برای اقلیم کردستان: تثبیت حضور آمریکا در اربیل، جایگاه سیاسی و امنیتی اقلیم را تقویت می‌کند و به اربیل ابزار بیشتری برای حفظ استقلال نسبی از بغداد می‌دهد.
برای ترکیه: حضور آشکارتر آمریکا در شمال عراق می‌تواند مانعی در برابر مداخلات نظامی گسترده‌تر آنکارا باشد و بر معادلات امنیتی مرزی ترکیه اثر بگذارد.
این بازآرایی در مجموع نشان می‌دهد که آمریکا نه‌تنها قصد ترک عراق را ندارد، بلکه با تغییر محل استقرار نیروهایش، به دنبال حفظ نفوذ، کاهش هزینه‌های سیاسی و امنیتی، و افزایش انعطاف‌پذیری در برابر تهدیدات منطقه‌ای است.
منبع: ژیوپلتیکال مانیتور
نظر شما