به گزارش کردپرس، محله سومریه در دمشق، پایتخت سوریه، برای چندمین روز متوالی شاهد محاصره شدید امنیتی و فشار بر ساکنان خود است؛ اقدامی که به گفته منابع محلی در راستای طرحی برای تغییر ترکیب جمعیتی این شهر انجام می‌شود. سازمان ملل متحد نیز با ابراز نگرانی از این روند، بر ضرورت حفاظت از غیرنظامیان، رعایت حقوق آوارگان و اجرای عدالت انتقالی مطابق معیارهای بین‌المللی تأکید کرده است.

تخلیه اجباری با زور و تهدید

به نوشته رسانه‌های محلی سوریه، از ابتدای هفته گذشته، نیروهای امنیتی وابسته به دولت موقت سوریه با ورود به محله سومریه، عملیات گسترده‌ای را آغاز کردند. این عملیات شامل بازرسی خانه‌ها، بررسی مدارک هویتی، علامت‌گذاری منازل و تفکیک میان ساکنان غیرنظامی و نظامیان بازنشسته بود. در ادامه، خدمات عمومی همچون آب و برق در منطقه قطع شد و تمامی ورودی‌های محله بسته شد. تنها دو مسیر محدود برای عبور عابران پیاده و یک مسیر برای خودروها باقی ماند که عملاً زندگی روزمره مردم را مختل کرد.

منابع محلی گزارش داده‌اند که ساکنان بدون ارائه مدارک مالکیت دارای مُهر جدید اجازه ماندن در خانه‌هایشان را نداشتند. بسیاری از خانواده‌ها تهدید شدند که در صورت مقاومت، با بازداشت و خشونت مواجه خواهند شد. برخی شاهدان از استفاده نیروهای امنیتی از باتوم‌های الکتریکی و ضرب‌وشتم شدید حتی علیه زنان خبر داده‌اند.

واکنش سازمان ملل متحد

هم‌زمان با این تحولات، سازمان ملل در بیانیه‌ای تأکید کرد که گزارش‌های مربوط به تخلیه اجباری منازل، فشار بر زنان و کودکان و نقض حقوق غیرنظامیان را به دقت زیر نظر دارد. استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل، در یک نشست خبری گفت: «گیر پدرسن، نماینده ویژه سازمان ملل در سوریه، آخرین تحولات دمشق را از نزدیک دنبال می‌کند.» او خاطرنشان کرد که حل مسائل مربوط به آوارگی، مالکیت زمین و سایر حقوق اساسی شهروندان باید بر اساس معیارهای عدالت انتقالی و قوانین بین‌المللی انجام گیرد.

تشدید خشونت و کوچ اجباری علویان

در روزهای اخیر، تنش‌ها به‌طور محسوسی افزایش یافته است. منابع حقوق بشری گزارش داده‌اند که گروهی مسلح از منطقه معضمیه وارد سومریه شده و برخی خانواده‌ها که اکثریت آنها از علویان هستند را به زور از خانه‌هایشان بیرون رانده‌اند. به دیگر خانواده‌ها تنها ۴۸ ساعت مهلت داده شده تا بدون برداشتن وسایل شخصی خانه‌هایشان را ترک کنند. در این میان، دو جوان بازداشت و اسناد مالکیت منازل که از سوی استانداری دمشق صادر شده بود، عمداً پاره شده است.

این وضعیت بسیاری از ساکنان را به فرار وادار کرده است. بخشی از خانواده‌ها به محله «مزه ۸۶» در دمشق پناه برده‌اند، در حالی که شماری دیگر بی‌خانمان شده و مقصد مشخصی ندارند.

اعتراض و نگرانی از گسترش بحران

ساکنان سومریه تهدید کرده‌اند که در صورت ادامه این روند، بزرگراه «مزه» دمشق را مسدود خواهند کرد. برخی شخصیت‌های مذهبی و اجتماعی علوی با نزدیک شدن به دولت موقت سوریه تلاش کرده‌اند از طریق کمیته‌های صلح داخلی مانع از گسترش بحران شوند، اما این اقدامات تاکنون نتیجه‌ای نداشته است.

منابع محلی هشدار داده‌اند که این روند محدود به سومریه نخواهد بود و دیگر محله‌های دمشق مانند «مزه ۸۶»، «عش‌الورور»، «الأمین»، «زین‌العابدین»، «جرمانا» و «صحنایا» نیز در معرض تهدید قرار دارند. این مناطق عمدتاً محل سکونت علویان، شیعیان و دروزی‌ها هستند و بیم آن می‌رود که تحت فشارهای مشابه قرار گیرند.

تغییر ترکیب جمعیتی در پایتخت سوریه؟

به باور تحلیلگران، اقدامات اخیر نشان‌دهنده آغاز یک روند هدفمند برای تغییر بافت جمعیتی دمشق است. شعارهای فرقه‌ای که هنگام اخراج ساکنان سر داده می‌شود و تمرکز بر محله‌های دارای تنوع مذهبی و قومی، نشان می‌دهد که هدف اصلی پاک‌سازی پایتخت از اقلیت‌ها و یکدست‌سازی جمعیتی است.

سازمان ملل در بیانیه خود تأکید کرده که حفاظت از غیرنظامیان و جلوگیری از اخراج‌های اجباری اولویت اصلی است و خواستار توقف فوری این اقدامات شد. با این حال، منابع میدانی می‌گویند که فشارها همچنان ادامه دارد و ساکنان سومریه هر روز با خطرات بیشتری مواجه می‌شوند.