به گزارش کردپرس، در حالی‌که مذاکرات میان نمایندگان نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) و دولت جدید دمشق درباره آینده نیروهای کردی تحت حمایت آمریکا به بن‌بست رسیده، ایالات متحده با اصرار بر ادغام فردی نیروهای SDF در ساختار نظامی سوریه، ریسک بزرگی را متوجه امنیت شمال شرق سوریه و ثبات منطقه کرده است.
بن‌بست در مذاکرات دمشق و کردها
مذاکرات میان دولت موقت سوریه به رهبری احمد الشرع و فرماندهی SDF به رهبری مظلوم عبدی از ماه مارس آغاز شد. در آن زمان توافقی اولیه امضا شد که بر اساس آن، مناطق کردنشین نیمه‌خودگردان شمال‌شرق سوریه و نیروهای مسلح آن در ساختار رسمی دولت جدید ادغام شوند.
با وجود اجرای برخی بندهای این توافق، اکنون روشن شده که طرفین در مسائل بنیادین اختلاف جدی دارند. مهم‌ترین نقطه اختلاف، سرنوشت خود SDF است. دولت سوریه خواهان ادغام نیروها و انحلال کامل ساختار سازمانی این نیرو است؛ در حالی که فرماندهی SDF خواستار حفظ موجودیت این نیرو در قالب جدید است.
نقش مبهم واشینگتن و فشارهای مخرب تام باراک
تام باراک، سفیر آمریکا در ترکیه و نماینده ویژه در امور سوریه، اخیراً به دمشق سفر و با احمد الشرع و مظلوم عبدی دیدار کرد تا میان طرفین میانجی‌گری کند. با این حال، مداخله او نه‌تنها گره‌گشا نبود، بلکه به پیچیدگی اوضاع افزود.
در ظاهر، باراک مدعی است که واشینگتن به «ادغام محترمانه» SDF متعهد است. اما در عمل، حمایت آمریکا از روندی که انحلال این نیرو را در پی دارد، این پیام را به دمشق می‌فرستد که کردها دیگر از حمایت قاطع آمریکا برخوردار نیستند. همین موضوع جسارت بیشتری به دولت سوریه برای اعمال فشار و تهدید علیه SDF داده است.
تکرار اشتباه برمر در عراق؟
تجربه تاریخی عراق در سال ۲۰۰۳ درس مهمی برای واشینگتن است. در آن زمان، پل برمر، نماینده آمریکا در عراق، تلاش کرد نیروهای پیشمرگه کرد را به خواست برخی گروهها منحل کند. اما رهبران اقلیم کردستان با مقاومت در برابر این فشارها موفق شدند این نیروها را به‌عنوان بخشی از ارتش ملی عراق حفظ کنند. سال‌ها بعد، همین پیشمرگه‌ها به شریک اصلی آمریکا در جنگ با داعش تبدیل شدند.
امروز، سناریویی مشابه در سوریه در حال تکرار است. نیروهای دموکراتیک سوریه که به مدت یک دهه متحد اصلی آمریکا در جنگ با داعش بوده‌اند، اکنون در معرض فشار برای انحلال قرار گرفته‌اند. این در حالی است که همچنان تهدیدات امنیتی از جانب داعش، القاعده، و افراط‌گرایان سلفی در منطقه پابرجاست.
امنیت اقلیت‌ها و فقدان اعتماد به دمشق
کردهای سوریه در شرایطی حاضر به واگذاری کامل سلاح‌های خود نیستند که خشونت‌های اخیر علیه اقلیت‌های علوی، دروزی و مسیحی در مناطق مختلف سوریه، تردیدهایی جدی نسبت به توان و اراده دولت دمشق برای حفاظت از اقلیت‌ها ایجاد کرده است. در چنین شرایطی، حفظ ساختار دفاعی SDF، نه‌تنها برای کردها بلکه برای دیگر اقلیت‌ها نیز یک ضمانت امنیتی مهم است.
SDF یک سرمایه امنیتی برای ارتش آینده سوریه
نیروهای SDF در طول یک دهه گذشته، با کمک آمریکا، ساختار نظامی مؤثری را ایجاد کرده‌اند که شامل نیروهای ویژه، واحدهای ضدتروریسم و پلیس محلی است. این ظرفیت می‌تواند به عنوان یک دارایی مهم برای ارتش جدید سوریه مورد استفاده قرار گیرد؛ به‌ویژه در شرایطی که ارتش مرکزی سوریه همچنان با بحران ساختاری و کمبود نیروی آموزش‌دیده مواجه است.
دوگانگی در سیاست‌های آمریکا؛ تقویت جهادی‌ها، تضعیف متحدان؟
نکته نگران‌کننده‌تر این است که ایالات متحده پیش‌تر از ادغام نیروهای اسلام‌گرای افراطی در واحدهای جداگانه در ساختار نظامی سوریه حمایت کرده است. در این شرایط، عدم پذیرش حضور نهادی SDF که یک نیروی سکولار و دموکراتیک است، پرسش‌برانگیز است.
اگر واشینگتن برای گروه‌های افراطی فضای مشارکت فراهم می‌کند، اما متحدان قدیمی خود را وادار به انحلال می‌کند، این اقدام می‌تواند یک پیام منفی و خطرناک برای دیگر متحدان آمریکا در منطقه باشد.
عقلانیت در برابر مصلحت‌های گذرا
در نهایت، حفظ ساختار منسجم نیروهای دموکراتیک سوریه نه‌تنها با تلاش‌ها برای تشکیل ارتشی فراگیر در سوریه در تضاد نیست، بلکه می‌تواند پایه‌ای برای ثبات منطقه‌ای و همکاری‌های بین‌المللی علیه تروریسم باشد. اگر آمریکا و دمشق می‌پذیرند که عناصر جهادی ساختار خود را حفظ کنند، با چه منطقی از کردها انتظار انحلال کامل دارند؟
در جهانی که فرصت‌های سیاسی به‌سرعت از دست می‌روند و بی‌اعتمادی مزمن است، تصمیم‌های نادرست امروز ممکن است تبعاتی جبران‌ناپذیر در آینده داشته باشند. آمریکا نباید یکی از موفق‌ترین شراکت‌های نظامی خود در خاورمیانه را قربانی بازی‌های سیاسی زودگذر کند.
منبع: Middle East Forum Observer
نظر شما