به گزارش کردپرس، وزارت دفاع آمریکا در سپتامبر ۲۰۲۴ اعلام کرده بود که مأموریت ائتلاف ضد داعش در عراق تا سپتامبر ۲۰۲۵ پایان می‌یابد. فاز دوم این طرح به حضور محدود آمریکا در اقلیم کردستان برای ادامه عملیات علیه داعش در سوریه مربوط می‌شود؛ حضوری که دست‌کم تا سپتامبر ۲۰۲۶ ادامه خواهد داشت و مشروط به تحولات میدانی و تصمیمات سیاسی آینده در واشنگتن و بغداد است.
محمد آ. صالح، پژوهشگر مؤسسه «Foreign Policy Research Institute»، می‌گوید: «احتمال دارد آمریکا سال آینده از اربیل هم خارج شود، امابخش زیادی از این تصمیم به تحولات داخلی در آمریکا بستگی دارد. دولت ترامپ ممکن است خروج کامل را به‌عنوان تحقق وعده پایان جنگ‌های بی‌پایان معرفی کند.»
او افزود:«عامل مهم دیگر شرایط منطقه و میزان تأثیر عقب‌نشینی بر تأمین منافع آمریکا است.»
نقش سیاست داخلی آمریکا
جوئل وینگ، نویسنده وبلاگ تحلیلی Musings on Iraq، نیز بر اهمیت سیاست داخلی آمریکا تأکید می‌کند و معتقد است عقب‌نشینی اخیر می‌تواند بازتابی از این باشد که رئیس‌جمهور ترامپ دیگر اولویت چندانی برای عراق قائل نیست. به گفته او:
«در دوره اول ریاست‌جمهوری، ترامپ بر موضوعاتی مانند بدهی عراق به آمریکا و مسائل امنیتی متمرکز بود، اما این بار به‌نظر می‌رسد اولویت‌هایی چون تعرفه‌ها و مهاجرت در صدر قرار دارند.»
وینگ یادآور شد: «به‌نظر می‌رسد مربیان و مشاوران نظامی در برنامه خروج گنجانده نشده‌اند و بنابراین بخشی از نیروهای آمریکایی پس از موعد مقرر همچنان باقی خواهند ماند.»
«آرامش پیش از طوفان»
لاوک غفوری، تحلیلگر سیاسی، بر این باور است که شرایط کنونی صرفاً «آرامش پیش از طوفان» است. او گفت: «واشنگتن تا زمانی که قانون مورد مناقشه درباره حشدالشعبی کنار گذاشته نشد، اقدامی برای خروج نکرد. این عقب‌نشینی نتیجه فشارهای سیاسی و توافقات داخلی بود.»
به گفته وینگ، خروج سریع‌تر از حد انتظار در اواخر اوت، نمایندگان پارلمان عراق را نگران امنیت کشور کرد. او اضافه کرد: «این وضعیت نشان می‌دهد که دولت ترامپ این بار مصمم است از عراق خارج شود.»
صالح نیز هشدار داد که برخی در واشنگتن به دنبال حفظ نوعی حضور بلندمدت هستند: «بستگی دارد که دولت عراق تا چه حد خواهان باقی‌ماندن بخشی از این نیروها باشد، به‌ویژه در مبارزه با داعش، و همچنین شرایط داخلی آمریکا و تحولات منطقه.»
تهدید داعش و آینده حضور آمریکا
برخی تحلیلگران معتقدند خروج کامل می‌تواند پیامدهای مشابه سال ۲۰۱۱ را در پی داشته باشد، زمانی که عقب‌نشینی ایالات متحده به قدرت‌گیری داعش انجامید. صالح هشدار می‌دهد: «خروج کامل می‌تواند آسیب‌زننده‌تر از چیزی باشد که برخی در بغداد یا واشنگتن حاضرند بپذیرند. ما نمونه آن را در ۲۰۱۱ دیدیم. عراق همچنان برای مقابله با تهدید داعش به حمایت نیاز دارد.»
وینگ اما می‌گوید: «داعش عملاً در عراق از بین رفته و نتوانسته نیروی انسانی و شبکه‌های خود را بازسازی کند. بنابراین تهدید اصلی از سوی این گروه در عراق رفع شده است.»
با این حال، او پیش‌بینی می‌کند اگر نیروهایی باقی بمانند، محل اصلی استقرار آن‌ها اقلیم کردستان خواهد بود: «کردها عموماً نگاه مثبتی به آمریکا دارند و حضور نظامی را نوعی تضمین در برابر تهدیدات احتمالی از بغداد تلقی می‌کنند.»
گزارش‌ها همچنین حاکی از آن است که ارتش آمریکا برنامه‌ای برای افزایش تعداد باندهای بالگرد در فرودگاه اربیل دارد؛ اقدامی که می‌تواند نشانه‌ای از برنامه ماندگاری طولانی‌تر باشد.
بازگشت به گذشته‌ای پرخطر؟
غفوری هشدار می‌دهد که بغداد بار دیگر اشتباهات سال ۲۰۱۱ را تکرار می‌کند. به گفته او، احزاب عراقی با پذیرش مطالبه واشنگتن درباره کنار گذاشتن قانون حشد، در واقع معامله‌ای سیاسی انجام داده‌اند تا خروج نیروهای آمریکایی تضمین شود.
غفوری نتیجه می‌گیرد که وضعیت کنونی حتی از سال ۲۰۱۱ خطرناک‌تر است زیرا به گفته او: «عراق در همسایگی غربی خود با سوریه‌ای سنی‌مذهب روبه‌روست؛ حکومتی که می‌تواند مأمن جریان‌های تندرو باشد و در صورت یافتن فرصت، ثبات عراق را به خطر اندازد.»
منبع: مجله فوربز
نظر شما